Отправлено: 31.10.05 23:33. Заголовок: продолжение 2

цитата

---

„Królestwo Polskie” („Regnum Poloniae”) rozumiano zarówno w czasach Łokietka, jak też Kazimierza Wielkiego jako strukturę pojęciowo-prawną stojącą ponad osobą monarchy. Monarcha przemija, ale Królestwo pozostaje. Ma zatem charakter ponadczasowy. W latach 50. XIV wieku przyjęło się w Polsce – raczej pod wpływem czeskim, niż węgierskim – pojęcie „Korona Królestwa Polskiego” („Corona Regni Poloniae”). Miało początkowo w zasadzie sens terytorialny, a więc nie odbiegało zasadniczo od pojęcia „Królestwo Polskie”. Akcentując jednak symbol władzy królewskiej w miejsce osoby króla, jeszcze dosadniej podkreślało publiczny – a nie patrymonialny, jakby prywatno-prawny – charakter państwa. W swojej ewolucji pojęcie to nabierało coraz wyraźniej treści stanowej. Za panowania Ludwika I Wielkiego odzwierciedlało rzeczywistość, w której bolesławowska tradycja łączyła się z zobowiązaniami Kazimierza i z układami nowego króla ze społeczeństwem. Za Władysława II Jagiełły miało już skrystalizowaną treść stanową, skoro książęta mazowieccy godzili się w 1425 roku złożyć hołd na rzecz króla, ale nie na rzecz Korony, bo wówczas – jak motywowali – „każdy z Korony mógłby twierdzić, że jesteśmy jego wasalami” („quilibet de corona posset nos suum omagialem asserere”).

Pod względem terytorialnym już za Kazimierza III Wielkiego zaczęto rozciągać pojęcie Korony Królestwa Polskiego na ziemie nabyte, a więc na Ruś halicko-włodzimierską, przez co zrównywało się ono coraz bardziej z pojęciem państwa w jego aktualnym zasięgu przestrzennym.

---